Tα αναστενάρια

Αναβιώνουν και φέτος τα αναστενάρια

Θεσσαλονίκη, 21/05/09. Το αν θα πατήσουν στα αναμμένα κάρβουνα το αποφασίζουν την τελευταία στιγμή. Για να το κάνουν πρέπει «να έχουν δρόμο», όπως λένε οι ίδιοι.

Είναι οι Αναστενάρηδες. Μόνο αυτοί καταλαβαίνουν τι θα πει να "έχεις δρόμο" και να πατάς με γυμνά πόδια σε κάρβουνα που καίνε χωρίς να παθαίνεις εγκαύματα.

Πρόκειται για ένα εγκάλεσμα προσωπικό, ιδιαίτερο, ξεχωριστό. Τέτοιο, που πριν από χρόνια έκανε ένα δωδεκάχρονο παιδί, τότε, να πετάξει ξαφνικά τα παπούτσια του και να ριχτεί στα πυρακτωμένα κάρβουνα. Εκτοτε, δεν έλλειψε καμία φορά από τα αναστενάρια. Μέχρι σήμερα, στα 60 του, ο δημοσιογράφος και λαογράφος, Γιώργος Μελίκης, ζει από κοντά -ως Αναστενάρης- το θρακιώτικο έθιμο, ένα έθιμο που αναβιώνει αυτές τις μέρες στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης αλλά και στη Μαυρολεύκη Δράμας, τη Μελίκη Ημαθίας, την Αγία Ελένη και την Κερκίνη Σερρών.

Η πυροβασία δεν είναι προϋπόθεση για τον Αναστενάρη. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η συμμετοχή σε όλο το τελετουργικό, που αρχίζει στις 20 Μαΐου, παραμονή της γιορτής των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, και ολοκληρώνεται το βράδυ της 23ης Μαΐου, όπως περιγράφει ο κ. Μελίκης.

Η ετοιμασία των σφάγιων, το αποκαλούμενο κουρμπάνι και η συγκέντρωση των εικόνων και μαντηλιών στο κονάκι συνοδεύονται πάντα από τη μελωδία συγκεκριμένων θρακιώτικων τραγουδιών. Τραγούδια ηρωικά, θρησκευτικά και ακριτικά, που "ντύνουν" η γκάιντα, το νταούλι και η θρακιώτικη λύρα.

Οι εικόνες και τα μαντήλια που συγκεντρώνονται στο κονάκι είναι κληρονομιά των Αναστενάρηδων από τις προηγούμενες γενιές. Το προηγούμενο διάστημα τα φυλάσσουν οι οικογένειες στα σπίτια τους και τα παραδίδουν τέτοιες μέρες για τις ανάγκες του εθίμου. Η πυροβασία στο Λαγκαδά, γίνεται σήμερα-ανήμερα της γιορτής των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης καθώς και στις 23 του μήνα.

Πριν από την πυροβασία δημιουργείται μια πομπή, με τους Αναστενάρηδες να κρατούν ανά χείρας τις εικόνες, τα μαντήλια, τα όργανα και τις λαμπάδες και να ξεκινούν έναν κυκλικό χορό γύρο από τη φωτιά. Ακολουθεί η πυροβασία, από όσους Αναστενάρηδες το επιθυμούν και η διαδικασία καταλήγει με το συρτό της "απόλυσης".

"Είναι ένα τελετουργικό που ακολουθείται απόλυτα. Είμαστε μια ομάδα που ανανεώνουμε την εμπιστοσύνη μας κάθε φορά, όχι με λόγια αλλά κοιτώντας ο ένας τον άλλον στα μάτια. Το συναίσθημα είναι καθαρά προσωπικό", εξηγεί ο κ.Μελίκης. "Εδώ είμαστε αυτόκλητοι, όχι πειθαναγκασμένοι από ομάδα", υπογραμμίζει. "Το θρησκευτικό βίωμα δεν μπορεί να περιγραφεί, είναι υποκειμενικό και δυστυχώς οι λέξεις τόσο φτωχές, που αν επιχειρήσει κανείς να το περιγράψει, κινδυνεύει να το υποβαθμίσει και να το εκχυδαΐσει", σημειώνει ο Αρχιαναστενάρης στην Αγία Ελένη, Αναστάσιος Ρέκλος. Παρά την επιστημονική του ιδιότητα- ο κ.Ρέκλος είναι νευρολόγος ψυχίατρος- δεν ερμηνεύει το φαινόμενο. "Είναι η πίστη ότι ο Άγιος καθοδηγεί τον Αναστενάρη στη φωτιά", λέει. Όσο για τις αντιδράσεις που κατά καιρούς συναντούν από διάφορους εκκλησιαστικούς κύκλους, ο κ. Ρέκλος εξηγεί πως αυτές υπήρχαν ανέκαθεν, όμως ποτέ δεν υπήρξε επίσημη καταδικαστική απόφαση της Εκκλησίας.

Άλλωστε, όπως επισημαίνει και ο κ.Μελίκης, "η ιερή εμπάθεια είναι απαραίτητη για τη διατήρηση ζωντανών των εθίμων". Πάντως, το φαινόμενο της ακαΐας έγινε αντικείμενο πολλών ερευνητών, επιστημόνων μελετητών, διεθνώς, καθώς η πυροβασία συναντάται και σε άλλα μέρη του κόσμου ως κομμάτι διαφορετικών πολιτισμών. Ένας από αυτούς είναι και ο νευρολόγος - ψυχίατρος, επ. καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (ΑΠΘ), Θεόδωρος Μπαλλής, ο οποίος αφιέρωσε αρκετά χρόνια στο να μελετήσει το φαινόμενο. Όπως λέει: «Έχω μετρήσει τη θερμοκρασία της θράκας και το χρόνο κατά τον οποίο έρχεται σε επαφή το σώμα με τη φωτιά. Σε ορισμένες περιπτώσεις που οι Αναστενάρηδες περνάνε γρήγορα, ο χρόνος, όντως δεν είναι αρκετός για να προκληθεί έγκαυμα. Ωστόσο, υπάρχουν και εκείνοι που παραμένουν πολύ περισσότερο χρόνο πάνω στα αναμμένα κάρβουνα και δεν παθαίνουν εγκαύματα. Από την άλλη πλευρά, η επιφάνεια της φωτιάς δεν είναι επίπεδη, άρα μπορεί κανείς να πει ότι το πέλμα κάθε φορά έρχεται σε επαφή με τη φωτιά σε διαφορετικό σημείο. Ωστόσο, ούτε αυτό δίνει κάποια ικανοποιητική απάντηση στα ερωτήματα που τίθενται». Όσο για τους επιστήμονες που μιλούν για άλλα επίπεδα συνειδητότητας στα οποία μετέρχονται οι αναστενάρηδες, ο κ.Μπάλλης εμφανίζεται επιφυλακτικός. "Αυτό προϋποθέτει την ανατροπή των φυσικών νόμων, το οποίο επίσης δεν είναι κάτι που μπορεί να υποστηριχθεί με ευκολία", λέει. Ο κ.Μπαλλής καταλήγει ότι το φαινόμενο δεν εξηγείται επιστημονικά, ίσως κατά βάθος και να μην το επιθυμεί, γιατί όπως λέει, όσο υπάρχει το μυστήριο υπάρχει και η ελπίδα...

Ο Μέγας Κωνσταντίνος και το έθιμο της βασιλόπιτας στην Αυστρία

• Εκεί, όπου πριν από 1.700 χρόνια επισφραγίσθηκε η ανάδειξη σε καίσαρα του αργότερα πρώτου χριστιανού αυτοκράτορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Μεγάλου Κωνσταντίνου, στα ερείπια της αρχαίας ρωμαϊκής πόλης Καρνούντουμ, στη σημερινή αυστριακή πόλη Πετρονέλ, ανατολικά της Βιέννης, γιορτάστηκε χθες βράδυ σε μεγάλη εκδήλωση με πολυπληθές κοινό και εκπροσώπους της δημόσιας ζωής της Αυστρίας, η ονομαστική του εορτή.

• Την εκδήλωση διοργάνωσε ο γνωστός Ελληνο-ιταλός εικαστικός καλλιτέχνης και σκηνοθέτης, Πιέρο Μπορντίν, στου οποίου τις έρευνες οφείλεται η ανάδειξη του σημαδιακού αυτού ρόλου του Καρνούντουμ στην κατοπινή μετάβαση, ουσιαστικά, από τους θεούς της Αρχαιότητας στον Χριστιανισμό, και ο οποίος πριν δεκαεννέα χρόνια θέσπισε στο Καρνούντουμ, και διευθύνει μέχρι σήμερα, το διάσημο «Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου Καρνούντουμ».

• Στην ομιλία του στην τελετή, ο κ. Μπορντίν αναφέρθηκε στη σημασία του Καρνούντουμ στην εξέλιξη της ιστορίας της ανθρωπότητας με τη διάδοση του Χριστιανισμού, παραπέμποντας στην εκεί ιστορική Σύνοδο των Αυγούστων πριν 1.700 χρόνια, στις 11 Νοεμβρίου του 308 μ.Χ., οπότε ο Κωνσταντίνος επικυρώθηκε ως καίσαρ της Δύσης, γεγονός που του άνοιξε το δρόμο για να γίνει ο ίδιος αργότερα μονοκράτορας, ως κεντρικός πλέον αυτοκράτορας.

• Ο Ελληνο-ιταλός διευθυντής του Φεστιβάλ υπενθύμισε τη θεμελίωση τον περασμένο Νοέμβριο, στην επέτειο των 1.700 χρόνων της Συνόδου των Αυγούστων, του ομωνύμου μνημείου στο κέντρο του Καρνούντουμ, παρουσία εκπροσώπων της αυστριακής πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας, του διπλωματικού σώματος και αντιπροσώπων των θρησκευτικών δογμάτων.

• Ο ίδιος αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ομιλίας του και στην εξιστόρηση του παραδοσιακού ελληνικού εθίμου της βασιλόπιτας, που τιμήθηκε στη χθεσινοβραδυνή τελετή, και που, όπως τόνισε ο κ. Μπορντίν, οι ρίζες του, στον επίσκοπο Βασίλειο της Καππαδοκίας, βρίσκονται χρονικά πολύ κοντά στην εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου.

• Στις βασιλόπιτες, των οποίων έγινε στη συνέχεια η κοπή, κρύβονταν ένα χρυσό και τρία αργυρά νομίσματα με τα πορτρέτα των αυτοκρατόρων «Τεσσάρων Αυγούστων», που είχε «κόψει», με την ευκαιρία της επετείου της Συνόδου τον περασμένο Νοέμβριο, το Εθνικό Νομισματοκοπείο της Αυστρίας.

• Η τελετή της ονομαστικής εορτής του Μεγάλου Κωνσταντίνου και της κοπής βασιλόπιτας στο Καρνούντουμ, πλαισιώθηκε από τρίωρη συναυλία ελληνικής έντεχνης, λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής, από το μουσικό σχήμα της Βιέννης «Οι Έλληνες».

• Το Καρνούντουμ, όπου για ένα διάστημα είχε την έδρα του ο αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος, μαθητής του Ηρώδου του Αττικού, είχε γνωρίσει την άνθησή του το 2ο μ.Χ. αιώνα, από τον οποίο χρονολογούνται και τα ερείπια των δύο ρωμαϊκών θεάτρων του, όπου δίνονται κάθε χρόνο οι παραστάσεις του ομώνυμου Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ

Καθ' οδόν: Με την Ελένη

Για σήκω, νύφη μου καλή, κι έλα να δεις κομάτι/ δουλιές, που δε σ' τις βάνει ο νους, των Αχαιών και Τρώων·/ που πρώτα αφτοί σφαζόντουσαν δίχως σπλαχνιά στον κάμπο/ κι άγριο διψούσαν πόλεμο, μα τώρα χωρίς μάχες/ ήσυχοι στέκουν, στις λαμπρές ακουμπισμένοι ασπίδες,/ κι έχουν σιμά τους μες στη γης μπηγμένα τα κοντάρια./ Και τώρα ο πολεμόχαρος Μενέλας με τον Πάρη/ για σένα παν να χτυπηθούν με τα μακριά κοντάρια,/ κι όπιος νικήσει, τέρι του αφτός θα σε κερδίσει

Με αφορμή τη γιορτή της Ελένης θα κάνουμε ένα ταξίδι στα ...όρια του μύθου και της ιστορίας. Παρέα με την ωραία Ελένη, την ηρωίδα του σημαντικότερου πολέμου της αρχαιότητας που θα «πρωταγωνιστεί» όσο υπάρχουν Αχαιοί. Το σύμβολο της γυναικείας ομορφιάς και προσωποποίηση του πειρασμού.

Αθάνατη έμεινε μέσα στα τραγούδια που ψάλλουν την ομορφιά και την περιπέτειά της. Ενέπνευσε εικαστικούς και λογοτέχνες. Ενέπνευσε και συγκίνησε τους απλούς ανθρώπους. Και έτσι αθάνατο έμεινε και το όνομά της που το φέρουν εφτά στις εκατό Ελληνίδες (δεύτερο μετά την Μαρία) και μέσω της ελληνικής μυθολογίας πέρασε και σε άλλες γλώσσες.

Εχουν διατυπωθεί πολλές παρετυμολογικές εξηγήσεις για την προέλευση του ονόματος, όπως η σύνδεση με τη λέξη σελήνη που δηλώνει το φως, μα δε στέκουν. Πιθανές είναι οι εξής: Fελένα <>

Ο μύθος: «Τόσος πόνος τόση ζωή πήγαν στην άβυσσο (...) για μια Ελένη»

Αχ, αυτή η Ελένη, η πολυθρύλητη για την ομορφιά της που από μικρή την έβαλε σε μπελάδες! Αχ αυτή η Ελένη, που η αρπαγή της από το ερωτόπληκτο βασιλοπαίδι Πάρη έγινε η αιτία του Τρωικού Πολέμου! «Αχαρη μοίρα ο Δίας» της «έγραψε πολυτραγουδημένο μες στους ανθρώπους τους μελλούμενους να μείνει το όνομά» της. Αχ, αυτή η Ελένη, «Τι φοβερά με τις αθάνατες θεές στην όψη μοιάζει». «Οχι! για πλάσμα σαν κι' αφτή δεν είναι κατηγόρια/ τόσον καιρό που σφάζονται οι Δαναοί κι οι Τρώες!».

«Τόσες ψυχές/ δοσμένες στις μυλόπετρες σαν το σιτάρι (...) τόσος πόνος τόση ζωή/ πήγαν στην άβυσσο/ για ένα πουκάμισο αδειανό για μια Ελένη». Τέτοια σφαγή, τόσο κακό για τα κάλλη της ομορφότερης των γυναικών; Αυτή η τεράστια υπερπόντια εκστρατεία εξαιτίας της αρπαγής μιας γυναίκας; (Στο κάτω κάτω, η βίαιη αρπαγή γυναικών από άλλη φυλή εκείνη την εποχή δεν ήταν κάτι άγνωστο - και η μοιχεία όχι μόνο θεϊκό προνόμιο). Εκατό χιλιάδες στρατός και 1.200 πλοία για να αποκαταστήσουν την τιμή του κερατωμένου συζύγου; Σχεδόν όλοι οι διογενείς βασιλιάδες της αρχαίας Ελλάδας, 29 το σύνολο, για το ξέπλυμα της ντροπής του απατημένου; Πενήντα χιλιάδες Τρώες και σύμμαχοι, κομπάρσοι μιας ερωτικής ιστορίας;

Πόσα δεν τούλεγε ο Βοινιάς, ο γερο - αλογολάτης,/ πας στο κατώφλι στέκοντας, και σούσε με τα χέρια/ τα κολλητά πορτόφυλλα ξορκίζοντας το γιο του·/ πόσα και μάννα κι αδερφές δεν τούπαν περικάλια/ μα πια πολύ πεισμάτωνε.../ Τότε ο γοργός τ’ απάντησε γιος του Πηλία και τούπε/ «Φοίνικα, γέρο μου νουνέ.../ Με γκρίνιες και με στεναγμούς μη μου χαλνάς τα σκώτια,/ για ναν του κάνες δούλεψη. Και τήρα καμιάν ώρα,/ αγάπη αν τούχεις, μη γενεί αποστροφή η δική μου...»

Οσες από τις πόλεις δε συμμετείχαν, πλήρωναν τους ραψωδούς και έφτιαχναν στίχους που τις εξυμνούσαν για το στρατό και τα πλοία που έστειλαν. Και έτσι, «ποιητική αδεία» γίναν όλοι θαλασσόλυκοι!

Τόσοι πολλοί εκστράτευσαν τόσο μακριά γιατί, λέει ο μύθος, έτσι θα ασφάλιζαν και τις δικές τους γυναίκες! Με αρχιστράτηγο τον Αγαμέμνονα, έναν Α-τρείδη, που πάει να πει άτρωτος! Ενάντια στην ...τρωτή Τροία με τα ισχυρά τείχη (έπεσε η Τροία στα χέρια του Αγαμέμνονα και η γυναίκα του, η Κλυταιμνήστρα στην αγκαλιά του Αιγίσθου!..).

Ετσι λέει ο μύθος που η αχλή του καλύπτει την ιστορική πραγματικότητα. Ποια είναι η πραγματικότητα; Η αρπαγή της Ελένης από τον Πάρη ήταν η αφορμή. Αποικιακά - οικονομικά ήταν τα αίτια του πολέμου.

Η ιστορία: «Οσο υπάρχουνε Αχαιοί θα υπάρχει μια ωραία Ελένη»

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στα προελληνικά και πρωτοελλαδικά χρόνια η Τρωάδα ήταν μια πλούσια περιοχή. Οι κάτοικοί της για μερικούς αιώνες έκαναν επιδρομές σε άλλες περιοχές, αλλά και αντιμετώπιζαν επιθέσεις άλλων λαών. Γι' αυτό παρότι ήταν καλοί πολεμιστές, είχαν φτιάξει και άλλες αμυντικές εγκαταστάσεις (για να πέσει αργότερα το φρούριο χρειάστηκε ο «Δούρειος ίππος» του πολύτροπου Οδυσσέα). Την εποχή του Τρωικού Πολέμου δε ζούσαν μόνο από την καλλιέργεια της γης οι Τρώες. Κυρίως από την πειρατεία. Είχαν συγκεντρώσει πολύ πλούτο στην πρωτεύουσά τους, την Τροία. Σύμμαχοί τους ήταν σχεδόν όλοι οι λαοί της Μικρασίας, οι Θράκες, οι Μακεδόνες και οι Πελασγοί.

Αμεσος στόχος των Αχαιών ήταν το πλιάτσικο της οικονομικά ισχυρής Τροίας που έλεγχε τα στενά του Ελλησπόντου και τους θαλάσσιους δρόμους. Και αποικίες και δούλους χρειάζονταν. Γιατί μπορεί τα βασιλοπαίδια να βοσκούσαν το κοπάδι, δεν κωπηλατούσαν κιόλας. Μπορεί να χτίζαν τους ναούς, δε σημαίνει όμως ότι έβγαζαν και το μάρμαρο από το νταμάρι. Μπορεί η βασιλοπούλα Ναυσικά να έπλενε τα κεντημένα της προικιά στην ακροποταμιά, δε σημαίνει ότι έκανε και την πάστρα του σπιτιού. Αυτές ήταν δουλειές για δούλους...

(...) Ξαφνίστη τότε απ' την πληγή τ' Ατρέα ο γιος, μα κι έτσι/ το θάρρος του δεν τόχασε, μόν χύθηκε τον Κόνα/ να φάει με το βουνόθρεφτο κοντάρι του στο χέρι./ Αφτός εκεί τον αδερφό με βιάση από το πόδι/ τραβούσε, κι όλων φώναζε των αρχηγών βοήθια·/ μα ενώ τον τράβαε πρόσκεντρα, μια κονταριά από κάτου/ του δίνει απ' την ολόιση αφαλωμένη ασπίδα,/ και την καρδιά του παραλεί· και τρέχοντας κοντά του/ του κόβει και την κεφαλή στον αδερφό του απάνου

Γι' αυτό «Οσο υπάρχουνε Αχαιοί θα υπάρχει μια ωραία Ελένη/ κι ας είναι αλλού το χέρι αλλού ο λαιμός./ Κάθε καιρός κι ο Τρωικός του πόλεμος/ κάθε καιρός κι η Ελένη του...».

Οσο υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, θα υπάρχουν άδικοι πόλεμοι. Πόλεμοι που αποσκοπούν στην υποταγή και τον έλεγχο των λαών. Στη νομή φυσικών πόρων και πλουτοπαραγωγικών πόρων. Στον έλεγχο πηγών και δρόμων ενέργειας. Στην επιβολή των συμφερόντων των μονοπωλίων και στο μοίρασμα αγορών. Οσο υπάρχουν τέτοιοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, χρειάζεται και ένα άλλοθι για να συγκινούνται και να φανατίζονται ευκολότερα οι λαοί και έτσι ευκολότερα να οδηγούνται στη σφαγή. Κάτι που να κρύβει την ουσία. Οπως τότε που οι Ευρωπαίοι πολεμούσαν υπέρ του Χριστού!.. Και πιο πρόσφατα, που ένας παράφρων οδήγησε τον κόσμο σε παγκόσμιο πόλεμο!.. Οπως και σήμερα, που οι ΝΑΤΟικοί, στο κατόπι της τρομοκρατίας, εξαπολύουν επιχειρήσεις «διαρκούς ελευθερίας» - κατοχής χωρών και λαών!..

Πάντα, ανάμεσα από τις σφαίρες προβάλλουν οι ...έμποροι.

Ελένη, η ισαπόστολος

Στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες το όνομα συνδέθηκε και με μητέρα του «Μέγα» Κωνσταντίνου που περιγράφεται ως φιλόδοξη και ραδιούργα προκειμένου να ανέβει ο γιος της στο θρόνο (κατ' άλλους αγία με πλούσιο φιλανθρωπικό έργο). Ο χριστιανισμός, προκειμένου να εξουδετερώσει τον ειδωλολατρικό πολιτισμό και να διευκολυνθεί στην εξάπλωσή του, ενσωμάτωσε στο τελετουργικό του τα περισσότερα αρχαιοελληνικά ονόματα. Ετσι η αγία Ελένη που τώρα ταξίδεψε στα Ιεροσόλυμα για να εκθεμελιώσει το ναό της Αφροδίτης και να βρει τον τίμιο Σταυρό, έγινε ισαπόστολος (τι σύμπτωση! Στην Αφροδίτη, που του έταξε την ομορφότερη γυναίκα του κόσμου, έδωσε ο Πάρης το «μήλο της Εριδος» και έτσι ξεκίνησαν όλα). Μα μήτε το Σταυρό βρήκε μήτε το μύθο της ωραίας Ελένης εκθεμελίωσε. Σύμφωνα με τους νόμους των Ιουδαίων, όλοι ανεξαιρέτως οι σταυροί των εκτελεσμένων ρίχνονταν στην πυρά. Πιθανά για χάρη της μετέπειτα αγίας, και με το αζημίωτο, οι Εβραίοι ραβίνοι να ανακάλυψαν, άθικτο(!), και θα της πρόσφεραν τον Τίμιο Σταυρό...

...ο Αντίλοχος κι εκείνος/ ωδύρετο τα χέρια κρατώντας του Αχιλλέως/ φοβούμενος με σίδερο μη κόψει τον λαιμόν του./ Καθώς εβαρυστέναζεν η ανδράγαθη ψυχή του/ και εβογγούσε τρομερά τον άκουσε η μητέρα/ στα βάθη όπ' έστεκε σιμά στον γέρον της γονέα,/ και πόνου έβγαλε βοήν κι ευθύς ήλθαν σιμά της/ όσες ακούν στης θάλασσας τα βάθη Νηρηίδες/ οι θεές όλες.../ Ηλθαν και τ' άντρο εγέμισε το αργυροφωτισμένο·/ Στηθοκοπιούνταν κι έκανεν αρχήν του θρήνου η Θέτις...

(Οι στίχοι είναι από την «Ιλιάδα» μετάφραση Αλ. Πάλλη, την «Ελένη» του Γ. Σεφέρη και την «Μαρία Νεφέλη» του Ελύτη. Η εικονογράφηση είναι από το λεύκωμα «ΙΛΙΑΔΑ 24 λιθογραφίες του Henri Motte», καλλιτεχνική επιμέλεια Γ. Φαρσακίδη).

... γίγας κι ο Αίας έτσι ορμάει... τον Εχτορα ζυγώνει/ σιμά σιμά, απέ στέκεται κι αρχίζει τις φοβέρες/ «Εχτορα, τώρα πια άλαθα θα δεις με μόνο μόνος/ σαν τι κοντάρια έχουν εδώ κι οι Δαναοί στον κάμπο/ και δίχως λοχοσπάστορα λιοντόκαρδο Αχιλέα»./ Τότες του λέει κι ο Εχτορας, του γέρου ο γιος Πριάμου/ «Αία, θεόσπαρτε αρχηγέ, του Τελαμώνα θρέμμα,/ μη με τρομάζεις, και παιδί δεν είμαι εγώ ή γυναίκα/ ψόφια έτσι, π' άρματα ποτές δεν έπιασε στο χέρι./ Εγώ καλά τον πόλεμο, καλά τους φόνους ξέρω...»

• Ηρακλής ΚΑΚΑΒΑΝΗΣ, ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Κυριακή 24 Μάη 2009

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

1/3/2009

-- Οταν ο Ομηρος εμπνέει...

31/3/2004

-- «Ποια Ελένη;» στο «Κοτοπούλη - Ρεξ»

3/3/2004

-- Κωμική « Ελένη» και άλλες πρεμιέρες

Πρωτομαγιά

• ΧΤΕΣ ΕΙΧΑΜΕ Πρωτομαγιά αλλά εμένα δε μ΄ ένοιαζε και πάρα πολύ. Μόνο ότι είναι κλειστά τα σχολεία και γλιτώνουμε μια μέρα πρωινό ξύπνημα. Αλλά ο παππούς και η γιαγιά μου την έχουνε πολύ φίλη την Πρωτομαγιά και παίρνουνε μεγάλη χαρά. Η γιαγιά μου σηκώθηκε αξημέρωτα και φώναζε «πάμε να πιάσουμε τον Μάη, πάμε να πιάσουμε τον Μάη!». Κι εγώ βαριόμουνα να πιάσω τον Μάη και λέω «δεν μπορούμε να πιάσουμε τον Ιούνιο;» κι ο αδελφός μου με έδειρε. Δεν με έδειρε γιατί ήθελε να πιάσει τον Μάη, αλλά γιατί με δέρνει κάθε πρωί την ίδια ώρα.

• Η μαμά μου ήταν πολύ κουρασμένη γιατί έχει αυτό το «σπίτι-δουλειά, σας σιχάθηκα όλους πια» και ούτε αυτή ήθελε να πιάσει τον Μάη. Και είπε στη γιαγιά μου «με έχει πεθάνει ο κάλος στο δάχτυλο, σέρνομαι, δεν πιάνω τίποτα». Ο μπαμπάς είπε «ναι, το προσέξαμε ότι τελευταία δεν πιάνεις τίποτα» και η μαμά τού είπε «σουτ, έχουμε και μικρά παιδιά». Και ο αδελφός μου με έδειρε.

• Τότε ο παππούς άρχισε να χορεύει μέσα στο σαλόνι μαζί με το πι του και να τραγουδάει «Ο Μάιος μάς έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ, να τον προϋπαντήσουμε, παιδιά, στην εξοχή!». Και η μαμά μου του είπε «ποιο βήμα ταχύ, πατέρα, με το πι θα τον προϋπαντήσετε;». Και ο παππούς μου είπε «μωρέ βρες μου εσύ εξοχή την σήμερον ημέρα και σου βρίσκω εγώ το βήμα ταχύ!». Και ο αδελφός μου με έδειρε.

• Η γιαγιά μου είπε «ααααχ, μύρισε άνοιξη, πάρτε βαθιές ανάσες, βρε παιδιά!». Και πήραμε βαθιές ανάσες στην Κυψέλη που μένουμε. Κι εγώ είπα «το μόνο που μου μυρίζει είναι τα σκουπίδια στον δρόμο κι ο αδελφός μου, που έχει να πλυθεί τρία χρόνια». Κι ο αδελφός μου με έδειρε. Αλλά πάλι μύριζε.

• Πέρσι πήγαμε να πιάσουμε τον Μάη, να μαζέψουμε λουλουδάκια και να φτιάξουμε στεφάνι. Μπήκαμε όλοι μαζί στο αυτοκίνητο στις 10 το πρωί και στρίψαμε στην Κατεχάκη. Στις 2 το μεσημέρι ήμασταν στην Κατεχάκη. Στις 4 ήμασταν στην Κατεχάκη.

• Στις 5 ο μπαμπάς πλακώθηκε με έναν ταξιτζή. Στις 5.15 πλακώθηκε και η μαμά με την κυρία που είχε πίσω του ο ταξιτζής. Στις 5.30 βγήκε ο παππούς και κοπάνισε μία με το πι του σε έναν νταλικέρη. Στις 5.31 ο νταλικέρης είπε τον παππού «κωλόγερο» και ο μπαμπάς μου τον έπιασε απ΄ τα πέτα και του είπε «τον πατέρα μου λες κωλόγερο, ρε τσόγλανε;». Κι ο νταλικέρης είπε «αφού ο πατέρας σου είναι κωλόγερος, ποιον θες να πω, τον περιπτερά;». Και η γιαγιά μου είπε «την Αστυνομία, να φωνάξουμε την Αστυνομία!». Και φωνάξαμε την Αστυνομία στις 5.45.

• Και τρεις ώρες μετά ήρθε ένα περιπολικό που βαριότανε πάαααρα πολύ! Και πήγανε τους μεγάλους στο Τμήμα και εμάς τα παιδιά μάς πήγε η μαμά στο σπίτι και έτσι χάσαμε την καλύτερη φάση. Και τα μεσάνυχτα γύρισε ο μπαμπάς κι όλο έλεγε «Την Πρωτομαγιά μου μέσα!» και είχε πολύ πλάκα! Στεφάνι δεν κάναμε, αλλά περάσαμε τέλεια Πρωτομαγιά στην Κατεχάκη!

• ΦΕΤΟΣ ΠΗΡΑΜΕ ένα στεφάνι πολύ λυπημένο από το ανθοπωλείο. Τα λουλούδια πέθαιναν μπροστά στα μάτια μας κι εγώ έβαλα τα κλάματα κι ο αδελφός μου με έδειρε! Το κρεμάσαμε στην πόρτα, αλλά αυτό δεν ήταν στεφάνι: ο Εσταυρωμένος ήταν! Ο μπαμπάς μου είναι πάρα πολύ κομμουνιστής στις ελεύθερες ώρες του. Και μας φώναξε στο σαλόνι τον αδελφό μου κι εμένα. Ήταν πολύ σοβαρός και μας είπε: «Δεν ξέρω τι σας μαθαίνουν στα σχολεία, αλλά πρέπει να καταλάβετε ότι η Πρωτομαγιά δεν είναι αργία, αλλά απεργία». Τότε η μαμά είπε «αργία-απεργία χέστηκα, εγώ τα ποδαράκια μου μπορώ να τα ξεκουράσω;». Κι ο μπαμπάς είπε «επίσης, μπορείς να μη λες αηδίες; Λοιπόν, καλά μου παιδιά, ξέρετε γιατί απεργούμε την Πρωτομαγιά;». Κι εμείς είπαμε «τσου» και ο μπαμπάς μου είπε «την Παιδεία μου μέσα!».

ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΣΕ:

• «Γιατί την 1η Μαΐου του 1886 οργανώθηκε μια απεργία στην Αμερική, με αίτημα να μειωθούν οι ώρες εργασίας, από 10 και 12 ώρες που ήταν τότε, σε 8. Να γίνει δηλαδή το περίφημο οκτάωρο. Και ξέρετε σε ποια πόλη έγινε αυτό;». ΚΙ εμείς είπαμε «τσου». «Στο Σικάγο», είπε ο μπαμπάς. Και η γιαγιά είπε «Σικάγο γίναμε, Σικάγο». Κι ο μπαμπάς τής είπε «μαμά, άσε τα άσχετα» και η γιαγιά τού είπε «τι άσχετα, παιδί μου; Τόση εγκληματικότητα, στραβός είσαι; Δεν την βλέπεις; Δεν αρπάξανε προχτές την τσάντα της Ροδάνθης, που είχε μέσα όλη της τη σύνταξη;». Ο μπαμπάς είπε «μην μπερδεύεις τα παιδιά, άλλο Σικάγο αυτό!». Κι εγώ είπα «πόσα Σικάγα υπάρχουν;». Κι ο αδελφός μου είπε «μπαμπά, όσο μας μορφώνεις, να τρώω μια σοκοφρέτα;». Κι ο μπαμπάς είπε στη γιαγιά «ορίστε, κώλο την έκανες τη συζήτηση».

• Και η γιαγιά είπε «ωραίος τρόπος να μιλάς μπροστά στα παιδιά». Κι εγώ είπα «ξέρουμε τι σημαίνει κώλος, σιγά!». Κι ο μπαμπάς είπε «και για να επανέλθουμε στο ρημαδοθέμα μας, το Σικάγο μου μέσα, έγιναν τραγικά επεισόδια με δύο νεκρούς και πολλούς τραυματίες. Και μετά κάνανε και μια παρωδία δίκης και κρεμάσανε άλλους 5 συνδικαλιστές. Αυτή είναι η βία του καπιταλιστικού συστήματος. Γι΄ αυτό πρέπει να είμαστε κατά της βίας», είπε ο μπαμπάς μου και έδωσε έναν φούσκο στον αδελφό μου γιατί έριχνε σοκοφρέτες στη μοκέτα. Κι ο αδελφός μου με έδειρε!

• Κι ο μπαμπάς μου είπε «οι αγώνες συνεχίστηκαν. Και τελικά, το 1898 οι εργάτες των ορυχείων κατόρθωσαν να κερδίσουν το οκτάωρο, και το 1900 οι οικοδόμοι. Να ξέρετε ότι το οκτάωρο επισημοποιήθηκε στην Αμερική το 1938. Στην Ελλάδα, η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση έγινε το 1892». Κι εγώ κούναγα το κεφάλι μου συνέχεια για να μην καταλάβει ότι σκεφτόμουνα την Μπάρμπι αστροναύτη. Κι ο αδελφός μου σκεφτότανε την Μπάρμπι γυμνή. Κι ο μπαμπάς μου χάρηκε και μας είπε «τώρα να παίξετε» και φύγαμε σφαίρα και οι δυο!

Και περάσαμε πολύ ωραία τη φετινή Πρωτομαγιά! Αλλά του χρόνου κανονίσαμε να πάμε πάλι εκδρομή στην Κατεχάκη!

Καλό μήνα, σύντροφοι!

• Της ΕΛΕΝΑΣ ΑΚΡΙΤΑ, ΤΑ ΝΕΑ: 2 Μαΐου 2009

Πανελλαδικός εορτασμός της Πρωτομαγιάς

• Αρκετές ήταν οι διαδηλώσεις από εργαζεργαζομένους και πολίτες για τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς. Τα ΜΜΜ θα υπολειτουργήσουν στην Αθήνα, ενώ αλλαγές θα υπάρξουν και στα δρομολόγια των τρένων και του ΟΑΣΘ.

Με κεντρικό σύνθημα «Δεν θα πληρώσουμε την κρίση τους» πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το πρωτομαγιάτικο συλλαλητήριο των συνδικάτων. Στη φετινή διοργάνωση την ευθύνη την είχε το Εργατικό Κέντρο Αθήνας, οι ομιλίες έγιναν από συνδικαλιστές της βάσης και ξεχώρισε η παρουσία των μεταναστών.

Στο χαιρετισμό της η πρόεδρος του ΕΚΑ Σαλουφάκου Στάβη κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δήθεν για να αντιμετωπίσει την κρίση επιβάλλει νέους φόρους, απελευθερώνει τις απολύσεις, δημιουργεί συνθήκες απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και κλείνει τα μάτια στη ραγδαία αύξηση της μαύρης ανασφάλιστης εργασίας. Κατηγόρησε, επίσης, τους εργοδότες ότι εκβιάζουν τους εργαζόμενους, απαιτώντας ένα σύγχρονο ραγιαδισμό.

Η πρόεδρος του ΕΚΑ υπογράμμισε ως κεντρικά αιτήματα την απαγόρευση των απολύσεων στις επιχειρήσεις που πήραν επιχορηγήσεις, την αυστηρή εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων και το 35ώρο χωρίς ελαστικότητα και χωρίς μείωση αποδοχών. Ζήτησε, επίσης, την κατάργηση της ενοικιαζόμενης εργασίας και την πλήρη ένταξη με ίσα δικαιώματα των οικονομικών μεταναστών. Τη συγκέντρωση χαιρέτησαν, επίσης, ο πρόεδρος της Ένωσης Τεχνικών ΔΕΗ Βαγγέλης Καστινής, ο πρόεδρος των εργαζομένων στην ΤΙΜ ΕΛΛΑΣ και άλλοι συνδικαλιστές. Χαιρέτησαν, επίσης, ο πρέσβης της Βενεζουέλας και ο πρόεδρος της Ένωσης Παλαιστινίων Εργαζομένων στην Ελλάδα Μιχτιάρ Ικτάμι.

Η συγκέντρωση ολοκληρώθηκε με συναυλία, όπου ανάμεσα στους άλλους καλλιτέχνες έπαιξαν και τραγούδησαν ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Μίλτος Πασχαλίδης, η Ρίτα Αντωνοπούλου και άλλοι. Ακολούθησε διαδήλωση προς τα γραφεία του ΣΕΒ και τη Βουλή. Νωρίτερα, το ΠΑΜΕ πραγματοποίησε δική του ανεξάρτητη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο Σύνταγμα, ενώ, επίσης, ξεχωριστή πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση πραγματοποίησαν πρωτοβάθμια σωματεία και συνδικαλιστές της άκρας αριστεράς στο Μουσείο.

Η γενική γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα που έλαβε μέρος στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ δήλωσε: «Η φλέβα που οδηγεί στην καρδιά της άνοιξης, όπως λέει και ο μεγάλος μας ποιητής, είναι ο δρόμος της υπακοής και της πειθαρχίας στο δίκιο του εργάτη, είναι ο δρόμος της ενότητας και συνεργασίας, της συμπαράταξης με τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες για το δίκιο του εργάτη, του εργαζόμενου λαού για τη ρήξη και την ανατροπή».

• Υπολειτουργούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς στην Αθήνα

Τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ θα πραγματοποιήσουν στάση εργασίας για την μεταφορά των πολιτών στην απεργιακή συγκέντρωση και δεν θα λειτουργήσουν από έναρξη βάρδιας έως 08:00π.μ και από τις 22:00 έως τη λήξη της βάρδιας. Το ΜΕΤΡΟ θα πραγματοποιήσει στάση εργασίας από έναρξη βάρδιας έως 09:00 και από τις 23:00 έως τη λήξη της βάρδιας. Ακινητοποιημένοι θα μείνουν την Πρωτομαγιά οι συρμοί του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου. Έτσι, σήμερα δεν θα πραγματοποιηθεί κανένα δρομολόγιο του ΗΣΑΠ. Με ανακοίνωσή της, η διοίκηση της εταιρίας ζητεί την κατανόηση του επιβατικού κοινού.

• Αλλαγές στα δρομολόγια του ΟΣΕ

Αλλαγές στο πρόγραμμα των δρομολογίων των τρένων επέρχονται στον ΟΣΕ, λόγω της συμμετοχής των εργαζομένων στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τον Προαστιακό, στην 24ωρη απεργία που έχει εξαγγείλει η ΓΣΕΕ την Παρασκευή, για την Εργατική Πρωτομαγιά.

Σήμερα αναστέλλονται όλα τα επιβατικά και εμπορικά δρομολόγια, πλην εκείνων των διεθνών αμαξοστοιχιών τα οποία θα πραγματοποιηθούν κανονικά, ενώ κανονικά θα λειτουργήσει και ο Οδοντωτός Σιδηρόδρομος. Επίσης, δεν θα πραγματοποιηθούν οι ανταποκρίσεις των αμαξοστοιχιών 82902, 82901 στον Σιδηροδρομικό Σταθμό του Πυθίου.

Ωστόσο, θα πραγματοποιηθούν τα δρομολόγια των λεγόμενων «κοινωνικών αναγκών» και συγκεκριμένα στον άξονα Αθήνας - Θεσσαλονίκης - Αθήνας τα 500 και 501, στον άξονα Θεσσαλονίκης - Δικαίων - Θεσσαλονίκης τα 604 και 613, στον άξονα Θεσσαλονίκης - Κοζάνης/Φλώρινας - Θεσσαλονίκης τα 741, 765, 766 και 746 και στον άξονα Πειραιά - Κιάτου - Πάτρας - Καλαμάτας - Κιάτου - Πειραιά τα 4314/302 και 305/4331.

Τέλος, αύριο -Σάββατο- δεν θα πραγματοποιηθεί το δρομολόγιο 308 μεταξύ Κιάτου - Καλαμάτας.

• Τρεις συγκεντρώσεις στη Θεσσαλονίκη

Τρεις απεργιακές συγκεντρώσεις και πορείες για την εργατική Πρωτομαγιά πραγματοποιήθηκαν, υπό βροχή, στη Θεσσαλονίκη.

Τη συγκέντρωση στην πλατεία Αριστοτέλους οργάνωσαν το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο (ΕΚΘ) και η Ένωση Δημοσιοϋπαλληλικών Οργανώσεων (ΕΔΟΘ), στο άγαλμα του Βενιζέλου το ΠΑΜΕ και στην Καμάρα οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς.

Ένταση και μικροεπεισόδια σημειώθηκαν στην πλατεία Αριστοτέλους όταν ομάδα αναρχικών εκτόξευσε αυγά, μπουκάλια με νερό και άλλα αντικείμενα εναντίον του προέδρου του ΕΚΘ Νίκου Γιαννόπουλου και άλλων μελών της διοίκησης που βρισκόταν στην εξέδρα.

Εργαζόμενοι προσπάθησαν να τους εμποδίσουν και προκλήθηκαν μικροσυμπλοκές, που δεν επεκτάθηκαν, ενώ οι αναρχικοί φώναζαν συνθήματα εναντίον των συνδικαλιστών.

Η συγκέντρωση συνεχίστηκε με τις ομιλίες του προέδρου της ΕΔΟΘ Πέτρου Κετικίδη και της αναπληρώτριας γ.γ. του ΕΚΘ Δέσποινας Χαραλαμπίδου και ακολούθησε πορεία μέχρι το μνημείο του Καπνεργάτη, όπου κατατέθηκαν στεφάνια. Οι αναρχικοί φώναξαν συνθήματα και εναντίον του ΚΚΕ την ώρα που η πορεία του ΠΑΜΕ περνούσε από την οδό Τσιμισκή, στο ύψος της Αριστοτέλους, κι έκαναν δική τους πορεία.

Στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ μίλησε ο επικεφαλής του Μετώπου στη Θεσσαλονίκη Σωτήρης Ζαριανόπουλος.

Στην κεφαλή της πορείας ήταν τρακτέρ και οι διαδηλωτές κατέληξαν στη συμβολή των οδών Εγνατία και Βενιζέλου, όπου είχε πέσει ο πρώτος νεκρός της εξέγερσης του Μάη του 1936 και κατέθεσαν στεφάνια.

• Με προσωπικό ασφαλείας τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ

Με προσωπικό ασφαλείας θα κινηθούν τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ την Πρωτομαγιά, λόγω της συμμετοχής των εργαζομένων στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης στην 24ωρη πανελλαδική απεργία της ΓΣΕΕ.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, «οι εργαζόμενοι στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιήσουν 24ωρη απεργία την 1η Μαΐου. Κατά την ημέρα της απεργίας, ο Οργανισμός θα κυκλοφορεί λεωφορεία με προσωπικό ασφαλείας. Η νυκτερινή λεωφορειακή γραμμή Νο 78Ν ΚΤΕΛ - Αεροδρόμιο θα λειτουργήσει κανονικά από τις 22:30 έως 06:25».

• Πετραλιά: «Ανοιχτό μέτωπο με την ανεργία»

«Η 1η Μάη είναι μια μέρα πολιτικά, ιστορικά, ταξικά φορτισμένη για τους εργαζόμενους. Είναι μια μέρα που μας υπενθυμίζει τους σκληρούς, δύσκολους, αλλά ωραίους και νικηφόρους αγώνες της εργατικής τάξης και όλων των εργαζομένων», τονίζει σε μήνυμά της η υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, Φάνη Πάλλη-Πετραλιά.

«Η εργατική Πρωτομαγιά μας υποδεικνύει ότι οι κατακτήσεις των εργαζομένων, η καθιέρωση του 8ωρου, ο εκσυγχρονισμός των εργασιακών σχέσεων, η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου ήταν αποτέλεσμα αγώνων και συνεχούς πάλης.

Όλοι μας οφείλουμε να αναγνωρίζουμε τους κόπους, τις θυσίες, να σεβόμαστε τις αγωνίες και τα άγχη, αλλά κυρίως και να καταβάλλουμε προσπάθειες για την επίλυση των μεγάλων ζητημάτων και προβλημάτων των εργαζομένων.

Το υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, λαμβάνοντας υπόψη τη δύσκολη διεθνή οικονομική συγκυρία, τις επιπτώσεις της οποίας βιώνει η χώρα μας και κυρίως οι εργαζόμενοι, διατηρεί ανοιχτό μέτωπο με την ανεργία», καταλήγει το μήνυμα.

• ΠΑΣΟΚ: «Επίκαιρο το μήνυμα της εργατικής πρωτομαγιάς»

Η παγκόσμια κοινότητα, 123 χρόνια από την εξέγερση στο Σικάγο βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της. Σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, το μήνυμα της Εργατικής Πρωτομαγιάς είναι επίκαιρο. Οι εργαζόμενοι βιώνουν την πρώτη μεγάλη οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση του 21ου αιώνα. Βιώνουν τις συνέπειες του νεοφιλελεύθερου μοντέλου της παγκοσμιοποίησης, του δόγματος της αυτορρύθμισης των αγορών. Βιώνουν τα αποτελέσματα του οικονομικού συστήματος του «καπιταλισμού καζίνο», αναφέρει στο μήνυμά του για την 1η Μαΐου το ΠΑΣΟΚ.

«Στην χώρα μας, οι εργαζόμενοι, εξαιτίας των νεοσυντηρητικών επιλογών και πολιτικών της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, βρίσκονται στην δυσκολότερη θέση των τελευταίων δεκαετιών.

Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, ως αποτέλεσμα της πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας. Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει την υπερχρέωση. Έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά δημόσιου ελλείμματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ βρίσκεται για δεύτερη φορά, κατά την διακυβέρνηση από τη Νέα Δημοκρατία, σε δημοσιονομική επιτήρηση. Οι συνέπειες της νεοσυντηρητικής οικονομικής πολιτικής πλήττουν, όχι μόνο τους μισθωτούς και συνταξιούχους, αλλά και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, τους επαγγελματίες.

Η διεθνής κρίση ήρθε απλώς να επιβεβαιώσει την αποτυχία της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας βρίσκεται στο απόλυτο αδιέξοδο βουλιάζοντας στην διαφθορά, την αναξιοκρατία και τον κομματισμό, που η ίδια και τα στελέχη της παράγουν, εξυπηρετώντας συμφέροντα και «ημετέρους».

Η ελληνική κοινωνία εισέρχεται, ενόψει και των ευρωεκλογών, σε μια κρίσιμη περίοδο. Σε μια περίοδο που οι πολίτες θα πρέπει να απαντήσουν στα μεγάλα διλήμματα της εποχής, που αφορούν την ανάπτυξη, το κοινωνικό κράτος, την παιδεία, την υγεία, την συγκρότηση μιας ευνομούμενης πολιτείας.

Να απαντήσουν στο δίλημμα: εάν η Ελλάδα θα συνεχίσει την ίδια καταστροφική κατεύθυνση ή θα αλλάξει πορεία, μια πορεία ελπίδας και προοπτικής.

Αυτές οι ευρωεκλογές είναι δημοψήφισμα για τις πολιτικές της κυβέρνησης. Για το μέλλον της πατρίδας, των πολιτών και της νέας γενιάς.

Το ΠΑΣΟΚ με την ιστορία του, τους αγώνες του, την πολιτική και το πρόγραμμα του μπορεί να εγγυηθεί μια νέα αρχή, μια νέα ελπιδοφόρα πορεία.

Σήμερα, η Ελλάδα χρειάζεται μια νέα κυβέρνηση, που θα είναι αλληλέγγυα με τον πολίτη και θα αντιμετωπίζει τα προβλήματά του, που θα δημιουργεί ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις για τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η χώρα.

Η φωτεινή Πρωτομαγιά ας σηματοδοτήσει μια νέα αρχή για τους αγώνες των εργαζομένων, μια νέα αρχή για μια Ανθρώπινη Κοινωνία, για μια Δυνατή Ελλάδα», καταλήγει το μήνυμα.

• ΚΚΕ: «Οι εργαζόμενοι μπορούν χωρίς τους κεφαλαιοκράτες»

«Αντεπίθεση για να πληρώσουν την κρίση τα μονοπώλια» είναι το κεντρικό μήνυμα του ΚΚΕ για την εργατική Πρωτομαγιά. «Οι εργαζόμενοι μπορούν δίχως τους κεφαλαιοκράτες. Οι κεφαλαιοκράτες δεν μπορούν ούτε στιγμή δίχως τους εργαζόμενους! Ισχυρό ΚΚΕ και στις ευρωεκλογές», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του κόμματος.

«Πληρώσαμε την τεράστια ανάπτυξη και τη συσσώρευση ασύλληπτων κερδών. Να μην πληρώσουμε και την κρίση του καπιταλισμού.

Εμείς δημιουργούμε τον πλούτο που υπάρχει, τα εργοστάσια, τα καράβια, τα καταναλωτικά αγαθά, τα πάντα. Αλλά το μόχθο τον κλέβουν οι λίγοι, η πλουτοκρατία, γιατί έχουν την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και την εξουσία.

Να υπερασπιστούμε μαχητικά στοιχειώδεις ανάγκες της λαϊκής οικογένειας, το μέλλον των παιδιών μας. Δουλειά για όλους, σταθερή και με αξιοπρεπή αμοιβή, δωρεάν κοινωνικές παροχές, ελεύθερο χρόνο. Υπάρχουν όλες οι δυνατότητες, γιατί ο πλούτος είναι τεράστιος, αλλά και τα μέσα για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Τώρα να βάλουμε τις βάσεις για αλλαγές και ανατροπές, να δημιουργήσουμε τους όρους για να διεκδικήσουμε και την ιδιοκτησία και τη διεύθυνση αυτού του πλούτου. Να διεκδικήσουμε τη λαϊκή εξουσία.

Το ΚΚΕ παλεύει ανοιχτά με συνέπεια, για να γίνουν κτήμα του λαού οι κατακτήσεις και τα επιτεύγματα της επιστήμης και του πολιτισμού», καταλήγει το μήνυμα.

• ΣΥΡΙΖΑ: «Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση τους»

«Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση τους», τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ στο μήνυμά του. «Την κρίση να πληρώσουν το κεφάλαιο και οι τραπεζίτες. Με τους αγώνες μας θα ανατρέψουμε το νεοφιλελευθερισμό. Ενωτικά και Αριστερά αλλάζουμε το τοπίο σε Ελλάδα και Ευρώπη».

«Η Πρωτομαγιά είναι παγκόσμια ημέρα της εργατικής τάξης και όλων των καταπιεσμένων. Σφραγίστηκε με σκληρούς αγώνες και φόρο αίματος της εργατικής τάξης που ξεκίνησαν στο Σικάγο για το 8ωρο το 1886 και συνέχισαν να τη χαρακτηρίζουν από τότε σε όλους τους γιορτασμούς της.

Η φετινή Πρωτομαγιά γίνεται κάτω από το βάρος της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού. Κάτω από την απειλή της φτώχειας, της ανεργίας, η οποία με βάση πλέον και τα επίσημα στοιχεία έχει πάρει και στη χώρα μας δραματικές διαστάσεις, της καταστολής, της καταπάτησης όλων των δικαιωμάτων -εργασιακών και δημοκρατικών- για όλους τους εργαζόμενους. Εργαζόμενοι/ες, νέοι/ες, μετανάστες/τριες, είναι στο στόχαστρο των επιχειρήσεων και των κυβερνήσεων σε όλο τον πλανήτη», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του κόμματος. [www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Παρασκευή, 1 Mαϊου 2009]

Πρωτομαγιά κατά της κρίσης. «Δεν θα την πληρώσει ο λαός»

ΓΣΕΕ: Η πρωτομαγιά είναι απεργία

• Σε απεργία και διαδήλωση για τα διαχρονικά αιτήματά της Ειρήνης, της Κοινωνικής δικαιοσύνης και της συναδέλφωσης των λαών, καλεί τους εργαζόμενους η ΓΣΕΕ, την πρωτομαγιά.

Τα κεντρικά αιτήματα, σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ είναι: "Δεν θα πληρώσουμ την κρίση τους" και "Εργάτες ενωμένοι, ποτέ νικημένοι". Η κεντρική απεργιακή συγκέντρωση θα γίνει στις 10:30 π.μ. στην πλατεία Κλαυθμώνος και στη συνέχεια θα δοθεί συναυλία με τους Θάνο Μικρούτσικο, Μίλτο Πασχαλίδη, Ρίτα Αντωνοπούλου, ALD + THE COST και Marta moreleon y los del sur. Το Προεδρείο της ΓΣΕΕ θα καταθέσει στεφάνι στο Μνημείο Ηρώων στην Καισαριανή, στις 9:00 και στο Πολυτεχνείο στις 10:00.

Με πανεργατική - πανελλαδική απεργία, συγκεντρώσεις και συναυλίες τιμούν οι εργαζόμενοι την Εργατική Πρωτομαγιά. Στη σκιά της οικονομικής κρίσης, κυριαρχούν τα συνθήματα κατά της ανεργίας,της ακρίβειας, της λιτότητας και των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις. Με κεντρικό σύνθημα «την κρίση δεν θα την πληρώσει ο λαός» στην Αθήνα δύο ήταν και φέτος οι συγκεντρώσεις. Στην πλατεία Κλαυθμώνος η συγκέντρωση της ΓΣΕΕ, της ΑΔΕΔΥ και του Εργατικού Κέντρου Αθήνας και στην πλατεία Συντάγματος η συγκέντρωση του ΠΑΜΕ. Παρούσα στο Σύνταγμα η Αλέκα Παπαρήγα, η οποία τόνισε ότι «η φλέβα που οδηγεί στην καρδιά της Άνοιξης είναι ο δρόμος της υπακοής, και της πειθαρχίας στο δίκαιο του εργάτη».

ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ και το Εργατικό Κέντρο διοργάνωσαν τη συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος, με έντονη την παρουσία των μεταναστών και "συντροφιά" τη μουσική του Θάνου Μικρούτσικου ενώ το ΠΑΜΕ διοργάνωσε συγκέντρωση στο Σύνταγμα με τα τραγούδια του Μανόλη Μητσιά και στη συνέχεια σχημάτισε πορεία προς του Μακρυγιάννη και στο σταθμό του μετρό στην Ακρόπολη.
Από σήμερα ισχύουν οι νέοι αυξημένοι κατά 5,5%, βασικοί μισθοί ενώ πέντε επιχειρήσεις μεταξύ αυτών και η Υαλουργεία Γιούλα στην Ελευσίνα διατυπώνουν αδυναμία εφαρμογής των επιχειρησιακών συμβάσεων .

Την ίδια ώρα συγκεντρώσεις πραγματοποιούνται στον Πειραιά , τη Θεσσαλονίκη και σε άλλες μεγάλες πόλεις.

Με τρεις πορείες του Εργατικού Κέντρου, του ΠΑΜΕ, αλλά και αντιεξουσιαστών τιμάται η εργατική Πρωτομαγιά στη Θεσσαλονίκη.
Μικροένταση δημιουργήθηκε στη συγκέντρωση του Εργατικού Κέντρου, όταν ομάδα των "αντεξουσιαστών" αποδοκίμασε τους ομιλητές και πέταξε μπουκάλια και αυγά.

Δύο διαφορετικές συγκεντρώσεις και στον Πειραιά. Το ΠΑΜΕ με τη συμμετοχή των Ταξικών Σωματείων πραγματοποίησε συγκέντρωση στην πλατεία Κοραή και κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο πεσόντων αγωνιστών της εργατικής Πρωτομαγιάς του 1923 στο Πασαλιμάνι.
Την ίδια ώρα αναλογη συγκεντρωση πραγματοποίσαν το Εργατικό κέντρο και τα σωματεία, που προσκεινται στην ΠΑΣΚΕ καθώς και ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αυτόνομη παρέμβαση στο Πασαλιμάνι. Στη συνέχεια πραγματοποίησαν πορεία αλληλεγγύης προς τον ηλεκτρικό σταθμό του Πειραιά για την Κωνσταντίνα Κούνεβα.

Kυκλοφοριακές ρυθμίσεις για τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς ισχύουν στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά, αλλα και στη Νέα Φιλαδέλφεια, στην Ελευσίνα και στην Κερατέα.

Προβλήματα θα αντιμετωπίσουν οι συγκοινωνίες λόγω της γενικής απεργίας της Πρωτομαγιάς. Ειδικότερα:

• • Τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ θα πραγματοποιήσουν στάση εργασίας από την έναρξη της βάρδιας έως τις 8:00 π.μ και από τις 22:00 έως τη λήξη της βάρδιας, προκειμένου να μεταφέρουν τους πολίτες στις απεργιακές συγκεντρώσεις.
• • Το Μετρό θα πραγματοποιήσει στάση εργασίας από την έναρξη της βάρδιας έως τις 9:00 π.μ και από τις 23:00 έως τη λήξη της βάρδιας.
• • 24ωρη απεργία θα πραγματοποιήσουν ο ΗΣΑΠ, το Τραμ, ο ΟΣΕ και Προαστιακός.
• • Στην Θεσσαλονίκη, ο 24ωρη απεργία πραγματοποιούν τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ, σύμφωνα με ανακοίνωση του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης.

Μηνύματα των κομμάτων για την Εργατική Πρωτομαγιά

Στο μήνυμά της για την Πρωτομαγιά η υπουργός Απασχόλησης Φάνη Πετραλιά υπογραμμίζει ότι «πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η στήριξη, η ενίσχυση και η προώθηση της απασχόλησης».

Το ΠΑΣΟΚ στο μύνημά του επισημαίνει ότι η Ελλάδα χρειάζεται μια νέα κυβέρνηση, αλληλέγγυα με τον πολίτη που θα αντιμετωπίζει τα προβλήματά του, και θα δημιουργεί ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις.

"Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση τους", τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ.

• enet.gr, 14:34 Παρασκευή 1 Μαΐου 2009