Ηρθανε τα Φώτα με τα έθιμά τους. Συμβολίζουν τον «καθαρισμό» της γης από τα κακά πνεύματα και την αναγέννηση

 

 

7  φωτογραφίες

Αν τα Χριστούγεννα τα χαρακτηρίζει το αίσθημα της προσμονής για την έλευση του Θεανθρώπου και την Πρωτοχρονιά η ελπίδα για τα δώρα του νέου χρόνου, τα Φώτα ξυπνούν αισθήματα χαράς και ιερού ξεφαντώματος. Φώτα είναι στο κάτω κάτω...

«Η γιορτή των Φώτων εντάσσεται στις γιορτές του 13ημέρου. Αφορά ουσιαστικά την περίοδο που γιορτάζουμε από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα. Κατά τη διάρκεια του εορτασμού των Φώτων διασταυρώνονται ειδωλολατρικά και χριστιανικά έθιμα», εξηγεί ο καθηγητής λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης.

Οπως σημειώνει ο κ. Αλεξιάδης «τα Θεοφάνεια είναι από τις μεγαλύτερες γιορτές του ελληνικού εορτολογίου. Γιορτάζεται η ανάμνηση της Βάπτισης του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Αγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και αγιάζονται τα νερά. Την πρώτη μαρτυρία μάς τη δίνει ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς στις αρχές του 3ου αιώνα. Ο Κλήμης αναφέρει ότι οι οπαδοί του αιρετικού γνωστικού βασιλείου γιόρταζαν τη βάπτιση του Χριστού στις 6 Ιανουαρίου, γιατί πίστευαν ότι τότε γινόταν η ενσάρκωση του Θεού στον Χριστό».

Oι τόποι μάς καλούν, οι κάρτες το θυμίζουν, τα ημερολόγια νοσταλγίας το βεβαιώνουν

Το «Hμερολόγιο 2012» της Eνώσεως Σμυρναίων, με τον τίτλο Souvenir De Smyrne, εξαντλήθηκε σε χρόνο - ρεκόρ και τώρα επανεκτυπώνεται.

• Tης Eλενης Mπιστικα, Η Καθημερινή, 6/1/2012

H σκέψη είναι τολμηρή, αλλά αξίζει να διατυπωθεί. Eάν ήταν δυνατόν, όλοι οι Eλληνες μικρασιατικής καταγωγής από τους γονείς, από τους προγόνους τους, οι εγκατεστημένοι πριν και μετά την Kαταστροφή του 1922 στην Eλλάδα, στην Kύπρο, στις χώρες της Eυρώπης, στη Bόρειο και Nότιο Aμερική, στην Aυστραλία, στον Kαναδά, στις αραβικές χώρες, να συνενωθούν, να επικοινωνήσουν και να συμφωνήσουν να φτιάξουν την ιδεατή «Πατρίδα της Συνέχειας», τότε θα λυνόταν, ίσως, το μέγα πρόβλημα της οικονομικής κρίσης της Eλλάδος. Γιατί όλοι οι απανταχού Eλληνες Mικρασιατικής ρίζας, κατεσπαρμένοι στις πέντες ηπείρους, με οικογένειες και δικές τους δουλειές, αποτελούν ένα ασυναγώνιστο δυναμικό που θα μπορούσε να βοηθήσει, με χρήμα και επιρροή, το ελληνικό πρόβλημα. Kαι ίσως, να διεκδικήσει, και να πάρει και το τιμόνι στην πολιτική αρένα της σύγχρονης Eλλάδος, επιστρέφοντας στην πατρίδα Eλλάδα, απ’ όπου κι αν βρίσκεται, και τιμώντας έτσι την ιωνική του ρίζα... Tο «Σημειωματάριο» βγαίνει στο Internet, όποιος Mικρασιάτης το διαβάσει ας το πει και σε δικούς του, σε Blogs του τόπου όπου βρίσκεται. Eίναι γνωστό το επιχειρηματικό δαιμόνιο των Eλλήνων που διώχθηκαν από την Kωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Kαισάρεια, και θαυματούργησαν στον τομέα που επέλεξαν. Aριστοτέλης Ωνάσης, Πρόδρομος Mποδοσάκης, στην εποχή τους κυριάρχησαν κι έβαλαν τη σφραγίδα τους. Γιώργος Σεφέρης, το πρώτο Nobel, η Nέλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη, η εθνική μας φωτογράφος, ο Γιάννης Kωνσταντινίδης στη μουσική, άπειρα παραδείγματα.

Εορτασμοί των Θεοφανείων σε όλη τη χώρα

• Αποδοκιμασίες για την κυβερνητική πολιτική από συγκεντρωμένους πολίτες.

Με μία σύντομη τελετή, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κάρολου Παπούλια, και του υπουργού Εσωτερικών, Αναστάσιου Γιαννίτση, έγινε η τελετή καθαγιασμού των υδάτων στη Χαλκίδα.
Κατά την τελετή, συγκεντρωμένοι πιστοί προέβησαν σε αποδοκιμασίες για την κυβερνητική πολιτική, στα πρόσωπα του Προέδρου, του υπουργού και των βουλευτών του νομού.
Μετά το πέρας της τελετής, τόσο ο κ. Παπούλιας, όσο και οι υπόλοιποι επίσημοι, αποχώρησαν χωρίς δηλώσεις στους δημοσιογράφους. Έξι άτομα συνελήφθησαν, τρεις άνδρες και τρεις γυναίκες, που προσήχθησαν αρχικά και στη συνέχεια, με εντολή του εισαγγελέα Χαλκίδας, κρατήθηκαν και θα οδηγηθούν ενώπιόν του, κατηγορούμενοι για «προσβολή κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας».
Κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, με τσουχτερό κρύο και λιγοστό κόσμο, τελέστηκε ο αγιασμός των υδάτων για τα Θεοφάνεια στην πλατεία Δεξαμενής, στην Αθήνα.
Από νωρίς το πρωί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις βρέθηκαν στην περιοχή του Κολωνακίου, προς αποφυγή επεισοδίων, ενώ κλειστή παρέμεινε η οδός Σκουφά καθ' όλη τη διάρκεια της δοξολογίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου, αλλά και την ώρα της τελετής του καθαγιασμού των υδάτων.
Στην τελετή παρέστησαν, μεταξύ άλλων, η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης και οι βουλευτές Μιχάλης Καρχιμάκης, Προκόπης Παυλόπουλος, Όλγα Κεφαλογιάννη και Θανάσης Πλεύρης, οι οποίοι τόσο κατά την προσέλευσή τους στη Δεξαμενή, όσο και κατά την αποχώρησή τους αποδοκιμάστηκαν από τους συγκεντρωμένους πολίτες.

Το έθιμο της Βασιλόπιτας καλά κρατεί, και του Χρόνου!

Η «αναμνηστική» μας, χθες, πρώτη εργάσιμη του 2012. Από δεξιά, Δημήτρης Ρηγόπουλος, Ηλίας Μαγκλίνης, Ελένη Μπίστικα, Νίκος Βατόπουλος, εμπρός, Ολγα Σελλά, Δημήτρης Μπούρας, Ηλιάνα Σουσώνη, Μαριάννα Τζιαντζή, Ρούλα Καρακούση, Πέτρος Παπακωνσταντίνου, Ανδρέας Πετρουλάκης, Ακριβή Κάκαβα, η τυχερή Σάντρα Βούλγαρη, ο Σπύρος Γιανναράς, η Λίζα Λυκίδου (φωτο Γιούλη Επτακοίλη).

Tης Eλενης Mπιστικα, Η Καθημερινή, 3/1/2012

Το 2012 ήρθε, όπως φοβόμαστε, στις 15 Ιανουαρίου καταφθάνει η τρόικα με τους τρεις ευρω-λεβέντες για να βάλουν και του Νέου Ετους τα δύο πόδια σ’ ένα στενό παπούτσι.

Εμείς, οι συντάκτες της «Κ» ευχόμαστε ο ένας στον άλλο «Καλή Χρονιά» με περισσότερη ζέση από άλλη φορά για να τονωθεί το ηθικό αμφοτέρων.

Οπως κάθε χρόνο κόψαμε στον τέταρτο όροφο των γραφείων της «Καθημερινής» την πρωτοχρονιάτικη πίτα μας – το «Σημειωματάριο», το Καλλιτεχνικό και Πολιτιστικό, Ραδιοτηλεοπτικό, κριτική κινηματογράφου, με τον Νίκο Βατόπουλο, υπεύθυνο του Πολιτιστικού Τμήματος, να κρατά το μαχαίρι! Το φλουρί, χρυσό από τη Χριστιάνα Καίσαρη, έπεσε στη Σάντρα Βούλγαρη, κι όλοι μαζί φωτογραφηθήκαμε για την «οικογενειακή αναμνηστική» με ευχή «Καλές Ειδήσεις» και «Καλύτερες Ημέρες» για τον Τύπο και ΜΜΕ «Και του Χρόνου», στην καλή μας εφημερίδα με το ήπιο συναδελφικό κλίμα, όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες!
THΛEΦOΣ

Οντα αποτρόπαια ξορκίζουν την κακοτυχία

Χριστινα Σανουδου, Η Καθημερινή, 3/1/2012

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ. Παρά την αποτρόπαια όψη τους, οι δαίμονες και τα άλλα τερατόμορφα πλάσματα, που παραμονεύουν στις σελίδες του Ημερολογίου του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου για το 2012, δεν βρίσκονται εκεί για να σκορπίσουν τον τρόμο, αλλά για να «ξορκίσουν» την κακοτυχία. Γι’ αυτό, άλλωστε, αποτυπώθηκαν σε εικόνες, πίνακες, χειρόγραφα και γλυπτά από τους πρώτους χριστιανούς, οι οποίοι ενσωμάτωσαν στην έκφραση της πίστης τους στοιχεία από αρχαιότερες παραδόσεις. Το παράδειγμά τους ακολούθησαν οι αγιογράφοι των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων, αναπαριστώντας γρύπες, κενταύρους, δράκους και σειρήνες με ακόμα μεγαλύτερη γλαφυρότητα - πάντα σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν το Κακό.

Η επιλογή φανταστικών και απόκοσμων όντων για το ημερολόγιο μιας χρονιάς με δυσοίωνες προβλέψεις είναι απρόσμενη αλλά όχι τυχαία: Αποτελεί μια υπενθύμιση ότι μέχρι σήμερα ο άνθρωπος έχει επιβιώσει από αμέτρητες «κρίσεις», τις οποίες διαχρονικά αντιμετωπίζει επιστρατεύοντας τη φαντασία του. Παράλληλα, αποκαλύπτει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αν και σχετικά άγνωστη πτυχή της βυζαντινής τέχνης.

Με αφορμή την έκδοση του ημερολογίου, μία μικρή θεματική έκθεση με έργα, που απεικονίζουν μυθικά και δαιμονικά πλάσματα, φιλοξενείται ώς τις 5 Φεβρουαρίου στην είσοδο της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου. Παράλληλα, ειδική σήμανση σε όλες τις εκθεσιακές ενότητες επιτρέπει στους επισκέπτες να εντοπίσουν τους πίνακες, τα γλυπτά και τα χρηστικά αντικείμενα, λεπτομέρειες των οποίων κοσμούν τις σελίδες του ημερολογίου.

Αποτροπιαστικό χαρακτήρα έχει και το γούρι του Βυζαντινού Μουσείου για τη νέα χρονιά, το οποίο αναπαριστά την κεφαλή της Μέδουσας Γοργούς, όπως την απαθανάτισε σε μαρμάρινη πλάκα ένας γλύπτης του 6ου αιώνα μ. Χ. Ισχυρό φυλακτό για τους αρχαίους Eλληνες καθώς και τους πιστούς των πρώτων χριστιανικών αιώνων, η Μέδουσα- όπως πολλά πλάσματα της μυθολογίας- αργότερα ταυτίστηκε με έναν δαίμονα.