Χριστούγεννα σε καιρό κρίσης

Ισως είναι η πρώτη φορά που θα εκτιμήσουμε την αξία κάθε δώρου ξεχωριστά

• Tης Ξενιας Kουναλακη, Η Καθημερινή, Παρασκευή, 24 Δεκεμβρίου 2010

Φέτος το ψηλότερο χριστουγεννιάτικο δέντρο της Ευρώπης, το πάλαι ποτέ καμάρι κάθε δημάρχου της Αθήνας, είναι κυπαρίσσι. Είναι βαθιά ριζωμένο στην Πλατεία Συντάγματος και φέρει λαμπιόνια, όχι τόσο εορταστικά αλλά λιτά - για πρώτη φορά κομψά. Εχει και η κρίση τα θετικά της, αφού εγκαταλείπεται ο φανταχτερός μεγαλοϊδεατισμός και υιοθετείται μια πιο συνετή προσέγγιση στον χριστουγεννιάτικο στολισμό των δρόμων. Η ευμάρεια και η χλιδή συχνά είναι εχθροί του καλού γούστου.

Στο Αμπού Ντάμπι για παράδειγμα το έλατο που στήθηκε στο φουαγιέ ξενοδοχείου στοίχισε 11 δισ. δολάρια. Δεκατρία μέτρα ύψος έχει το δέντρο, το οποίο κοσμείται από χρυσό και πολύτιμους λίθους, όπως ζαφείρια και διαμάντια. 131 βαρύτιμα στολίδια προκάλεσαν γκρίνιες στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου έσπευσε μάλιστα να ζητήσει συγγνώμη που η υπερβολή στον διάκοσμο υπονόμευσε το πνεύμα των Χριστουγέννων.

Ισως είναι η πρώτη φορά που θα εκτιμήσουμε την αξία κάθε δώρου ξεχωριστά, θα σκεφτούμε καλύτερα προτού αγοράσουμε του κόσμου τα άχρηστα προϊόντα, θα οργανώσουμε καλύτερα τα ταξίδια μας, θα προτιμήσουμε βιβλία, όπως δείχνουν οι στατιστικές και θα περιορίσουμε την καταναλωτική υστερία, που ανθούσε σε παλιότερες περιόδους, παχιών αγελάδων. Θα γίνουμε πιο κριτικοί και πιο ευσυνείδητοι καταναλωτές.

• Αντί δώρου...

Φέτος ο καλικάντζαρος που έκλεψε τα Χριστούγεννα μέσα από τα χέρια εκατομμυρίων Ευρωπαίων ήταν... ο καιρός. Ζευγάρια νιόπαντρων πέρασαν τον μήνα του μέλιτος σε αποκλεισμένα αεροδρόμια, συγγενείς γιόρτασαν χωριστά λόγω του χιονιά, φοιτητές δεν κατάφεραν να επιστρέψουν στα σπίτια τους για λίγη οικογενειακή θαλπωρή. Στην Ισπανία, που γλίτωσε από την κακοκαιρία όχι όμως και από την οικονομική κακοδαιμονία, οι αισιόδοξοι έτρεχαν την τελευταία στιγμή να εξασφαλίσουν ένα λαχείο από το «Χοντρό», όπως λέγεται η λοταρία που μοιράζει κάθε χρόνο πάνω από 2,8 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, η ταινία Wonderful Life του Φρανκ Κάπρα, που προβάλλεται συχνά μέσα στην περίοδο των γιορτών, μας θυμίζει ότι «κανείς δεν γεννιέται αποτυχημένος, όποιος έχει φίλους δεν είναι φτωχός». Σε αυτήν ο φύλακας άγγελος του πρωταγωνιστή Τζίμι Στιούαρτ εμφανίζεται σαν απο μηχανής θεός αποτρέποντάς τον να δώσει τέλος στη ζωή του εξαιτίας των οικονομικών του προβλημάτων. Του αποδεικνύει πόσο σημαντική είναι η παρουσία του στη ζωή και πόσο πλούσιος είναι - με την ουσιαστική έννοια. Είναι η αντιστροφή της ιστορίας του Κάρολου Ντίκενς «Χριστουγεννιάτικο Παραμύθι», που εμφανίζει τον ζάπλουτο Εμπενέζερ Σκρουτζ να είναι μίζερος και μόνος, όταν τον επισκέπτονται τα πνεύματα για να του δείξουν πόσο φτωχός είναι τελικά. Με αποτέλεσμα να γίνει καλύτερος άνθρωπος.

Το χειμώνα ετούτον άμα τον πηδήσουμε, για άλλα δέκα χρόνια άιντε καθαρίσαμε, μας παρηγορεί ο Σαββόπουλος. Ισως η κυβέρνηση θα έπρεπε να διανείμει στους Ελληνες πολίτες που τελούν σε εθνική κατάθλιψη το βιβλίο του Ντίκενς και την ταινία του Κάπρα μαζί με τον προϋπολογισμό. Αντί δώρου Χριστουγέννων.